Istraživanja
Istraživanja Pokrajinskog zaštitnika građana - ombudsmana sprovode se kako bi se sakupili i obradili podaci u cilju utvrđivanja stepena ostvarivanja, zaštite i unapređenja ljudskih prava u AP Vojvodini u oblastima kojima se institucija bavi, a u skladu sa ovlašćenjima navedenim u Pokrajinskoj skupštinskoj odluci o Pokrajinskom ombudsmanu.
Posebno značajna činjenica u vezi sa istraživanjima Pokrajinskog zaštitnika građana - ombudsmana je da ona na sistematičan način dokumentuju stanje ljudskih prava u AP Vojvodini u određenom vremenskom periodu. Imajući u vidu činjenicu da se u pojedinim oblastima ostvarivanja, zaštite i unapređenja ljudskih prava podaci ne prikupljaju, niti sistematski obrađuju, istraživanja naše institucije su neretko prvi i pionirski koraci ka sistematskom praćenju i dokumentovanju stanja ljudskih prava i mogućnostima njihovog ostvarivanja u odnosu na lokalne i pokrajinske organe uprave na teritoriji AP Vojvodine.
Publikacije Pokrajinskog zaštitnika građana - ombudsmana dokumentuju pojedine aktivnosti institucije i nude njena, kao i iskustva drugih institucija, organizacija i pojedinaca/ki u različitim oblastima ostvarivanja, zaštite i unapređenja ljudskih prava. Kao i u slučaju istraživanja, pojedine publikacije Pokrajinskog zaštitnika građana - ombudsmana bile su među prvima u Republici Srbiji i AP Vojvodini koje su se na specifičan način bavile nekom od oblasti ili načina institucionalne zaštite i unapređenja ljudskih prava.
Ljudska prava lica lišenih slobode jesu jedna od oblasti koja je u opisu redovnih aktivnosti Pokrajinskog ombudsmana od početka delovanja institucije. Posebna pažanja u ovoj oblasti usmerena je na zaštitu i unapređenje ljudskih prava osoba koje se nalaze na izdržavanju kazne zatvora. Svake godine broj podnetih predstavki od strane pritvorenih i osuđenih lica Pokrajinskom ombudsmanu je veći i čini u proseku 10% od ukupnog broja predstavki koje se odnose na delokrug opštih poslova institucije.
Osim prijema predstavki (poštom, telefonskim putem ili putem kutija koje se nalaze u zatvorima, a od kojih ključeve ima samo Pokrajinski ombudsman) predstavnici institucije redovno obilaze zatvore na teritoriji Autonomne Pokrajine Vojvodine, razgovaraju sa osuđenim licima, ali i sa osobljem zatvorskih službi, upravom zatvora i sa Upravom za izvršenje krivičnih sankcija.
Pokrajinski ombudsman je istraživanje „Sloboda izražavanja i ljudska prava novinara u Vojvodini u 2007. godini” sproveo motivisan željom da pomogne u sagledavanju stanja u oblasti slobode medija i uslova za profesionalno obavljanje novinarske profesije u Vojvodini. Već na samom početku rada institucije, stizale su žalbe novinara i redakcija sadašnje Radio televizije Vojvodine zbog teških uslova rada i ugroženosti emitovanja programa kao posledica višedecenijskog siromašenja i nepovoljnog statusa u okviru RTS-a, naročito programa koji se emituju na jezicima nacionalnih manjina. To je bio razlog za sprovođenje obimne istrage stanja koje je opisano u Godišnjem izveštaju za 2005. godinu, kada smo dali i preporuke koje bi trebalo primeniti da bi dostignuti nivo prava na informisanje na jezicima nacionalnih zajednica bio očuvan i bili unapređeni uslovi rada u ovoj medijskoj kući.
Komisije za pregled dece sa smetnjama u razvoju rade sa ciljem utvrđivanja zdravstvene sposobnost deteta za sticanje osnovnog obrazovanja i vaspitanja i određivanja vrste škole koju će dete upisati. Komisija za pregled dece ometene u razvoju konstituisana je na osnovu člana 85, stav 4 Zakona o osnovnoj školi ("Službeni glasnik Republike Srbije", br. 50/92, 53/93, 67/93, 48/94, 66/94, 22/2002, 62/2003, 101/2005.) i člana 26 stav 3 i 4 Zakona o finansijskoj podršci porodici sa decom ("Službeni glasnik Republike Srbije", br. 16/2002, 115/2005).
Ostali dokumeneti koji se odnose na rad Komisije su Odluka o kriterijumima za razvrstavanje dece ometene u razvoju i načinu rada komisija za pregled dece ometene u razvoju ("Službeni glasnik SRS", broj 16/86) i Pravilnik o načinu vođenja evidencije dece ometene u razvoju ("Službeni glasnik SRS" broj 48/78). Osnova je takođe i Zakon o osnovama sistema vaspitanja i obrazovanja, kao i Konvencija o pravima deteta. Korisni dokumenti koji nam mogu poslužiti su Vodič kroz prava osoba sa invaliditetom u Republici Srbiji, i Pravni vodič za roditelje dece sa smetnjama u razvoju.
Konvencija p pravima deteta UN u članu 2 govori o zabrani diskriminacije, a u čl. 23 kaže se da dete sa fizičkim ili mentalnim smetnjama u razvoju ima pravo na posebnu negu, obrazovanje i osposobljavanje za rad, koji će mu obezbediti potpun i dostojan život i postizanje najvišeg stepena samostalnosti i integracije za njega. Ustavom Republike Srbije zagarantovano je pravo na obrazovanje (čl.71: svako ima pravo obrazovanje), što potvrđuje i Zakon o osnovama sistema obrazovanja i vaspitanja RS u čl. 2. stav 2. taška 1: svako ima pravo na obrazovanje i vaspitanje, bez obzira na pol, rasu, nacionalnu, versku i jezičku pripadnost, uzrast, fizičku i psihičku konstituciju, socijalno i kulturno poreklo, imovinsko stanje, političko opredeljenje ili drugo lično svojstvo. Osnovno obrazovanje je obavezno i besplatno. Zakon p sprečavanju diskriminacije osoba sa invaliditetom u primeni od 25.04.2006. govori o sprečavanju diskriminacije u vezi sa vaspitanjem i obrazovanjem u članovima 18, 19. i 20.
