Pokrajinski zaštitnik građana – ombudsman izražava zabrinutost povodom informacija sa sajta Nacionalnog saveta romske nacionalne manjine u kojima se ove godine navodi da pripadnice i pripadnici romske nacionalne manjine prilikom konkurisanja za upis u srednje škole i na visoke strukovne škole i fakultete po osnovu posebnih mera uz prijavni formular treba da prilože i rešenje o upisu u posebni birački spisak.
Na osnovu ovlašćenja da prati prati primenu međunarodnih standarda iz oblasti ljudskih prava i prikuplja informacije o primeni zakona i drugih propisa iz oblasti ljudskih prava, Pokrajinski zaštitnik građana – ombudsman je izvršio uvid u sadržaje na sajtu Nacionalnog saveta romske nacionalne manjine i uočio da se u prijavnom formularu za upis studenata romske nacionalnosti primenom afirmativnih mera u srednje škole i na fakultete traži i prilaganje rešenja o upisu u poseban birački spisak. Na sajtu se navodi da je to rešenje potrebno priložiti kako bi učenici i studenti romske nacionalnosti dokazali da se izjašnjavaju kao pripadnici romske nacionalne manjine i da će, ukoliko kandidat ne poseduje navedeno rešenje, prijava biti odbačena kao nekomletna.
Najnovije istraživanje institucije Pokrajinskog zaštitnika građana – ombudsmana o lokalnim populacionim politikama pokazalo je da jedinice lokalne samouprave na teritoriji AP Vojvodine ovom pitanju ne pristupaju strateški, uprkos tome što im propisi daju velika ovlašćenja u ovoj oblasti.
Značajno mesto u Programu demografskog razvoja AP Vojvodine zauzima deo koji se odnosi se na podsticanje jedinica lokalne samouprave na veću aktivnost u ovoj oblasti. Sa stanovišta položaja i uloge lokalne samouprave u političkom sistemu nema značajnijeg pitanja od neposrednog interesa za lokalno stanovništvo nego što je pitanje reprodukcije tog stanovništva. Mere populacione politike države su po svom karakteru opšte i sprovode se jedinstveno na celoj njenoj teritoriji. Ali, za populacionu politiku koja pretenduje da bude uspešna, važno je da bude dopunjena merama organa lokalne samouprave i finansirana lokalnim izvorima javnih prihoda. Otuda je lokalna samouprava taj činilac u društvu koji najbolje može prepoznati potrebe konkretnih roditelja i u okvirima svojih ovlašćenja i kompetencije aktivirati određene mehanizme kojima se te potrebe mogu zadovoljiti na najbolji mogući način“.
Pokrajinski zaštitnik građana – ombudsman podržao je akciju „Zona slobodna od mržnje“ koju su 27. juna povodom Međunarodnog dana ponosa organizovali: Žene u crnom, Gej strejt alijansa, IDAHO Beograd, Gej lezbejski info centar, Asocijacija „Duga“, Centar za kvir studije, Novosadska lezbejska organizacija, Udruženje „Hestija“ i Komitet pravnika za ljudska prava sa ciljem da ukažu na netoleranciju prema LGBT zajednici, ali i prema drugim osetljivim grupama u našem društvu.
Tim povodom Pokrajinski ombudsman ukazuje na to da se LGBT populacija svrstava u najranjivije društvene grupe i svakodnevno se suočava s marginalizacijom, diskriminacijom, govorom mržnje, šikaniranjem, pretnjama i homofobičnim nasiljem koje se povećava s povećanjem njihove vidljivosti.
Osnovne i srednje škole i ove godine nastavile su sa nedozvoljenom praksom uslovljavanja upisa učenika, izdavanja svedočanstava i drugih dokumenata uplatom tzv. đačkog dinara. Iako se gotovo svake godine problem uplate tzv. đačkog dinara ponavlja, sistemsko rešenje za ovaj problem još uvek nije uspostavljeno. Do ovih saznanja Pokrajinski zaštitnik građana - ombudsman došao je na osnovu obraćanja roditelja.
Podsećamo da je Pokrajinski zaštitnik građana - ombudsman nakon pritužbi većeg broja roditelja 2013. godine uputio školskim upravama u AP Vojvodini zahtev za izjašnjenje u vezi sa navodima da osnovne i srednje škole u AP Vojvodini uslovljavaju upis učenika uplatom tzv. đačkog dinara.
Jedno od niza prava pripadnika nacionalnih manjina je pravo da slobodno izaberu svoje lično ime (koje odgovara kulturnim osobenostima i nacionalnom identitetu nacionalne manjine kojoj pripadaju) i da se njime koriste u privatnom i javnom životu. Ostvarivanje ovog prava se ogleda u mogućnosti pripadnika nacionalnih manjina da, ukoliko to žele, upišu svoje lično ime i imena svoje dece u matične knjige, tj. službene evidencije na jeziku i prema pravopisu svog maternjeg jezika.
Upis ličnog imena pripadnika nacionalne manjine u matičnu knjigu rođenih na jeziku i prema pravopisu jezika nacionalne manjine preduslov je za realizaciju drugih aspekata prava pripadnika nacionalnih manjina da se koriste svojim ličnim imenom u privatnom i javnom životu kao što je npr. pravo pripadnika nacionalne manjine da im u ličnim dokumentima (lična karta, pasoš, zdravstvena knjižica i sl.) ime i prezime bude ispisano na njihovom maternjem jeziku. Kao i druga prava i slobode nacionalnih manjina ovo pravo služi očuvanju nacionalnog identiteta i kulturne posebnosti nacionalne manjine. Pravo pripadnika nacionalnih manjina da se javno i privatno koriste svojim imenom i prezimenom ispisanim na jeziku i pismu nacionalne manjine u pravnom sistemu naše zemlje regulisano je sa više pravnih akata.